Da li su pesticidi u namirnicma rizik po zdravlje ljudi u BiH?
Samo 1,6 % od ukupno analiziranih uzoraka hrane u BiH, u 2022. godini, imali su viši nivo pesticida od dozvoljenih
Od ukupno 184 analizirana uzoraka prehrambenih proizvoda, više od polovine njih, tačnije 99 ili 53,8% – nije sadržavalo ostatke pesticida.
Ipak, 80 uzoraka odnosno 43,5% jeste sadržavalo ostatke pesticida, ali u okviru maksimalno dopuštenog nivoa, navodi se u saopštenju Agencije za bezbjednost hrane u BiH. Sama prisutnost pesticida u hrani ne znači da je štetan po zdravlje, poručuju iz Agencije za bezbjednost hrane BiH.
Tri uzorka, špinat, jabuka, paradajz – odnosno 1,6%, od ukupno testiranih, su sadržavala ostatke pesticida iznad maksimalno dozvoljenog nivoa (MRL).
Agencija za bezbjednost hrane je za uzorke koji su sadržavali ostatke pesticida iznad maksimalno dopuštenog nivoa uradila kratkotrajnu procjenu prehrambene izloženosti ljudi za svaku kombinaciju pesticid/hrana koji su uzorkovani u sklopu Programa kontrole 2022.
Rezultati kratkotrajne (akutna) procjene rizika su pokazali da je malo vjerojatno da postoji rizik, u pogledu zdravstvenih posljedica, od kratkotrajne prehrambene izloženosti potrošača (odraslih osoba) u Bosni i Hercegovini putem kombinacije pesticid/hrana koja je uzorkovana u sklopu monitoringa.
Ukupno su uzeta 184 uzoraka i to: 72 uzoraka voća, 45 uzorka povrća, 22 uzorka žitarica, 24 uzorka hrane životinjskog podrijetla i 21 uzorak ostalih kategorija hrane (vino od grožđa i prerađena hrana za djecu na bazi žitarica). Na ovim uzorcima provedena je 28.441 laboratorijska analiza.
S obzirom da se zbog nestručnog tumačenja rezultata sama prisutnost ostataka pesticida često poistovjećuje s nedopuštenom ili prekomjernom prisutnošću pesticida, naglašavamo da podatak o sadržaju ostatka pesticida u/iznad razine kvantifikacije ne znači automatski da je uzorak neodgovarajući ili štetan po zdravlje potrošača, nego se to odnosi na granicu određivanja (Limit of quantification, LOQ)
Agencija za bezbjednost hrane BiH
Pojednostavljeno rečeno, radi se o najnižoj koncentraciji ostatka pesticida koja se može odrediti kvantitativno s prihvatljivom tačnošću i dosljednošću, kažu u Agenciji.
Prema procjenama relevantnih međunarodnih organizacija, u uslovima moderne poljoprivredne proizvodnje, iz različitih razloga 35 % svjetske proizvodnje hrane ne dođe do potrošača, dodatnih 20% propadne u procesu skladištenja, a bez odgovarajuće primjene sredstava za zaštitu bilja, gubici bi bili daleko veći.
Agencija za bezbjednost hrane Bosne i Hercegovine provela je, u saradnji s mjerodavnim entitetskim, kantonalnim, gradskim i opštinskim te inspekcijskim tijelima Brčko distrikta BiH u 2022. godini redovni godišnji Program kontrole ostataka pesticida u i na hrani biljnog i životinjskog porijekla u Bosni i Hercegovini.
