Republika Srpska među najvećim potrošačima meda u Evropi
Stanovništvo Republike Srpske je tokom 2022. godine u prosjeku konzumiralo nešto više od 1,9 kg meda po osobi, što nas svrstava među najveće potrošače meda u Evropi.
Prema raspoloživim podacima, stanovništvo Republike Srpske je tokom 2022. godine u prosjeku konzumiralo nešto više od 1,9 kg meda po osobi što nas svrstava među najveće potrošače meda u Evropi. Upotreba meda u ishrani predstavlja valjan pokazatelj kvaliteta ishrane i zdrastvenog stanja stanovništva.
Pčele i drugi oprašivači, poput leptira, bumbara, šišmiša, sve su više ugroženi ljudskim aktivnostima. S druge strane, oprašivanje je fundamentalni proces neophodan za opstanak naših ekosistema. Gotovo 90% svjetskih vrsta divljih cvjetnica zavisi, u potpunosti ili barem djelimično, od životinjskog oprašivanja, zajedno s više od 75% svjetskih prehrambenih usjeva i 35% globalnog poljoprivrednog zemljišta. Ne samo da oprašivači direktno doprinose sigurnosti hrane, već su i ključni za očuvanje biološke raznolikosti, saopšteno je iz Republičkog zavoda za statistiku povodom Svjetskog dana pčela.
Kako bi podigli svijest o važnosti oprašivača, prijetnjama s kojima se suočavaju i njihovom doprinosu održivom razvoju, UN je 20. maj proglasio Svjetskim danom pčela. Cilj jeste skrenuti pažnju na neminovno pojačavanje mjera zaštite pčela i drugih oprašivača, čime bi se značajno pridonijelo rješavanju problema vezanih za snadbijevanje hranom u svijetu i otklanjanju gladi u zemljama u razvoju.
Posebnu ulogu u očuvanju pčala imaju pčelari, odnosno farmeri. Naime, medonosna pčela (Apis mellifera) je najpoznatija vrsta pčele. Ona dnevno sleti na oko 300 cvjetova pri čemu nosi cvjetni polen drugim cvjetovima i tako omogućavaju njihovo razmnožavanje. Uloga farmera jeste da smanje ili promijene upotrebu pesticida, kao i da diversifikuju usjeve što je više moguće.
U Republici Srpskoj 5.800 pčelara
Uzgoj medonosne pčele u Republici Srpskoj ima dugu i bogatu tradiciju. Prema raspoloživim statističkim podacima, u Republici Srpskoj danas egzistira oko 5 800 pčelara koji su uglavnom organizovani u brojna udruženja. Najveći broj pčelara Republike Srpske, ili čak 80% njih, posjeduje do 30 košnica, što ukazuje na činjenicu da se malo pčelara odlučuje da im pčelarstvo bude jedini izvor zarade, pa je znatno više pčelara hobista i poluprofesionalnih pčelara u odnosu na profesionalne pčelare. Manji broj pčelara, ili svega 8% od ukupnog broja, raspolaže sa više od 60 košnica, što ih svrstava u kategoriju profesionalaca. Iz raspoloživih podataka takođe je vidljivo da na terenu ima najviše stacioniranih pčelinjaka, što se donekle dovodi u vezu sa starosnom strukturom i stalnim zaposlenjem pčelara.
Prema posljednjim raspoloživim statističkim pokazateljima, pčelari su na dan 1. decembra 2022. godine raspolagali sa ukupno 158 hiljada pčelinjih društava, što je za 17,0% više društava u odnosu na isti period prethodne godine. U posmatranoj godini svaki pčelar je u prosjeku raspolagao sa po 27 košnica, što je više u odnosu na većinu evropskih država.
Pčelari Republike Srpske su tokom 2022. godine proizveli 2 149 t meda ili 13,6 kg po košnici, što predstavlja rekordno visoku proizvodnju. Ostvarena proizvodnja je čak za 246,3% veća u odnosu na prethodnu izrazito lošu godinu ili za 103,6% veća u odnosu na petogodišnji prosjek (2017-2021).
Cijena meda : 1kg = 14 KM
Prosječna maloprodajna cijena kilograma meda u 2022. godini bila je 14 KM, što je za skoro 22% niža cijena u odnosu na prethodnu godinu kada je kilogram meda u prosjeku koštao 18 KM.
Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, tokom 2022. godine, Republika Srpska je uvezla ukupno 2 t prirodnog meda, dok istovremeno nije zabilježen izvoz meda. Sve ovo ukazuje na činjenicu da je potrošnja meda stanovništva Republike Srpske u potpunosti pokrivena domaćom proizvodnjom, a varira u zavisnosti od ostvarenih prinosa meda i cijene meda u posmataranom periodu.
