Rotacija unutrašnjeg jezgra Zemlje usporava – kakve su posljedice ?
Rotacija unutrašnjeg jezgra Zemlje je usporila, namećući pitanja o dinamici jezgra planete i potencijalnim efektima na planetu, pokazuje nedavna studija.
Naučnici sa Univerziteta Južne Kalifornije (USC) sugerišu da bi ova promjena mogla malo da promijeni dužinu dana za djeliće sekunde.
„Kada sam prvi put vidio seizmograme koji su ukazivali na ovu promjenu, bio sam zatečen. Ali kada smo otkrili još dvije desetine opservacija koje su signalizovale isti obrazac, rezultat je bio neizbježan“, kaže naučnik USCa Džon Vidal.
Ovo usporavanje je značajno jer nije primećeno decenijama. Unutrašnje jezgro je usporilo prvi put poslije mnogo decenija. Drugi naučnici su se nedavno zalagali za slične i različite modele, ali naša najnovija studija pruža najubjedljivije rešenje, dodaje Vidal.
Unutrašnje jezgro Zemlje, supervruća i gusta lopta od gvožđa i nikla, veličine kao dveije trećine Mjeseca i leži više od 4.800 kilometara ispod površine. Razumjevanje njegovih karakteristika pomaže u otkrivanju istorije Zemlje. Vidal i njegov tim analizirali su podatke iz 121 ponavljajućeg zemljotresa zabeleženog između 1991. i 2023. u blizini Južnih Sendvič ostrva, zajedno sa podacima iz nekoliko nuklearnih testova. Ovi događaji su proizveli značajne seizmičke talase koji su otkrili kretanje unutrašnjeg jezgra Zemlje.
Naučnici prate položaj i kretanje unutrašnjeg jezgra Zemlje proučavajući kako seizmički talasi menjaju brzinu i pravac. Očigledno usporavanje jezgra, koje je izgleda počelo oko 2010. godine, moglo bi biti povezano sa kretanjem spoljašnjeg jezgra od tečnog gvožđa, koje generiše Zemljino magnetno polje, ili gravitacione sile.
Implikacije novog otkrića još nisu u potpunosti shvaćene. Iako promene u brzini i smeru jezgra nisu neuobičajene, ne postoji neposredan razlog za uzbunu.
„Bilo bi to veoma teško primetiti, reda veličine hiljaditi deo sekunde, skoro izgubljeno u buci uzburkanih okeana i atmosfere“, objašnjava Vidal.
Studija, objavljena u časopisu „Nature“, ipak unapređuje naše znanje o dubokim geološkim misterijama Zemlje, sugerišući složeniju dinamiku u unutrašnjem jezgru Zemlje. Ples unutrašnjeg jezgra mogao bi biti još življi nego što se ranije mislilo, zaključuje Vidal, prenosi Science alert.
