Investitori pozivaju proizvođače na postepeno ukidanje “vječnih hemikalija”
Investitori koji upravljaju imovinom od 8 biliona dolara pisali su najvećim svjetskim hemijskim kompanijama, pozivajući ih da postepeno ukinu upotrebu takozvanih “vječnih hemikalija”, koje se mogu akumulirati u okolini i predstavljati opasnost i za buduće generacije.
Poznate kao PFAS, što je skraćenica za perfluoroalkil i polifluoroalkil supstance, ove hemikalije se koriste u svemu, od kozmetike do nameštaja, i povezuju se sa različitom bolestima,. uključujući rak i oštećenje jetre.
47 investitora, uključujući Aviva Investors i Storebrand Asset Management, uputili su, sredinom septembra, pismo kompanijama, njih 54, navodeći niz rizika, uključujući i povećanu opasnost od sudskih sporova.
PFAS su hemijske supstance koje se koriste u industriji i potrošačkim proizvodima širom svijeta od 1950-ih. Koriste se u posuđu sa neprijanjajućim dnom, vodonepropusnoj odjeći, tkaninama i tepisima otpornim na mrlje kao i u kozmetici i nekim vatrogasnim pjenama i proizvodima koji su otporni na masnoću, vodu i ulje, kuhinjskom posuđu, najčešće tavama. Ove hemikalije se takođe koriste u proizvodnji plastike i gume i za izolaciju električnih provodinka. Ukratko, oni su svuda oko nas.
U kopiji pisma, koji je Reuters imao uvid, investitori su rekli da se znanje o negativnim uticajima PFAS-a povećava među kreatorima politike i da bi moglo doći do strožih propisa.
Pozvali su kompanije da budu transparentnije u vezi sa svojom globalnom proizvodnjom hemikalija, objave vremenski ograničeni plan za postepeno ukidanje svoje proizvodnje i dijele podatke s neprofitnom industrijom koja prati ChemSec.
Vječne hemikalije ostaju u tijelu godinama
Posuđe u čijoj se proizvodnji koristi PFAS toliko je rašireno da je istraživanje iz 2020. pokazalo da čak 99 posto Amerikanaca ima određenu razinu tih kemikalija u krvi.
Naučnici sa Univerziteta Njukasl, u Australiji, otkrili su dovoljna da je ogrebotina od 5 cm, na teflonskom pusuđu, da dođe do otpuštanja 2,3 miliona čestica mikroplastike koje završavaju u hrani koju pripremamo i jedemo.
Kad osoba pojede takvu kontaminiranu hranu, PFAS će dugo ostati u tijelu s obzirom na to da se vrlo sporo izlučuje kroz mokraću. PFAS su i nazvane “vječnim hemikalijama” jer je potrebna gotovo cijela decenija da se razgrade u tijelu, a u okolini se nikada ne uspiju razgraditi. Stručnjaci preporučuju izbjegavanje upotrebe neprianjajućeg posuđa te upozoravaju da, ako ga već upotrebljavamo, moramo dobro paziti koji ćemo kuhinjski pribor koristiti i kako bismo izbjegli kontaminaciju hrane.
Novo istraživanje pokazalo je da kišnica na većini lokacija na Zemlji sadrži ove hemikalije, na nivou, koji “uveliko prevazilazi” bezbjednosne nivoe.
