ECB upozorava: Cijene nekretnina ponovo rastu

Tržište stambenih nekretnina u evrozoni brzo se oporavilo od pritiska inflacije, skupe energije i visokih kamatnih stopa, ali visoke cijene stambenih kvadrata ograničile su pristupačnost stanovanja, upozorila je u Evropska centralna banka (ECB).

Podaci za treće tromjesečje 2024. godine ukazuju na to da su cijene već dostigle visok nivo iz ljeta 2022. godine, ističu u ECB-u, zaključujući da je „njihov oporavak bio znatno brži nego nakon globalne finansijske i dužničke krize“ u eurozoni.

Tokom godinu i po dana, cijene su pale za 3 odsto, ako se uzmu u obzir najniža i najviša tačka u ciklusu, dok su u dvogodišnjem kriznom periodu bile smanjene za skoro 5 odsto, napominju u ECB-u.

Gdje su cijene najviše padale?

Pad cijena bio je koncentrisan na manji broj zemalja, samo 12 od 20 obuhvaćenih istraživanjem, a glavni teret nosila je Njemačka, koja je preuzela ulogu zemalja sa periferije eurozone, konstatuje ECB u Ekonomskom biltenu.

Relativno blag pad cijena poštedio je budžete domaćinstava i bilanse banaka, ali je njihov nivo i dalje visok, što je negativno uticalo na pristupačnost stanovanja čak i u uslovima „manje stroge“ monetarne politike.

Novi rast cijena na vidiku

Cijene nekretnina bi mogle nastaviti da rastu i u narednim tromjesečjima, s obzirom na ograničenu ponudu i stabilnu potražnju, prognoziraju u ECB-u, uz napomenu da takav trend možda nije dobar za ekonomiju u cjelini.

Prema ECB-ovoj anketi o očekivanjima potrošača (CES), „želja za posedovanjem umesto iznajmljivanja“ bila je treći najvažniji razlog za preseljenje u periodu od februara 2023. do februara 2024. godine. Ukupan udio domaćinstava evrozone koja iznajmljuju nekretninu porastao je za oko 1 procentni poen od 2020. na blizu 35% u 2023. godini.

Ograničena ponuda stanova, stroži uslovi finansiranja ili smanjeni pristup kreditima mogu otežati kupovinu nekretnine i primorati domaćinstva na iznajmljivanje nekretnina..

Evropska centralna banka je u junu prošle godine počela smanjivati ključne kamatne stope, smatrajući da su stvoreni „prikladni uslovi“ za ublažavanje monetarne politike, s obzirom na pad inflacije. Od jula 2022. do septembra 2023. kamate su povećane za 4,5 procentnih poena.

Izvor: investitor.me/energologija