Sud poništio dozvolu za izgradnju HE Dabar
Okružni sud u Banjaluci poništio je dozvolu za izgradnju infrastrukturnih objekata hidroelektrane HE Dabar, Trebinje, u okviru projekta Gornji horizonti.
Sud je donio presudu u korist Udruženja “Resursni Aarhus centar u BiH” iz Sarajeva i poništio rješenje, koje je izdalo Ministarstvo za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske, saopšteno je iz Aarhus centra.
Sporno rješenje odobravalo je izgradnju infrastrukturnih objekata hidroelektrane “Dabar” d.o.o. Trebinje, na slivu rijeke Zalomke, u okviru projekta Gornji horizonti.
Hidroelektrana “Dabar” planirana je kao dio projekta Gornji horizonti, koji bi preusmjeravao velike količine vode iz rijeka Zalomke, Bune, Bunice, Bregave, i Neretve, uzrokujući nepopravljive ekološke štete i ugrožavanje biološkog minimuma ovih rijeka, navodi se u saopštenju centra.
U toku postupka, Aarhus centar u BiH je ukazao na niz pravnih i proceduralnih nepravilnosti, uključujući:
Nepravilnu primjenu zakona je Odluka o odobrenju izgradnje nije bila u skladu s relevantnim odredbama Zakona o uređenju prostora i građenju Republike Srpske, Zakona o zaštiti životne sredine, te Zakona o vodama.
Nepoštivanje Aarhuske konvencije: Konvencija, čiji je potpisnik i Bosna i Hercegovina, nalaže obavezno učešće javnosti u donošenju odluka koje se tiču okoliša, što u ovom slučaju nije ispoštovano.
Nepostojanje odgovarajuće procjene uticaja na okoliš: Procjena utjecaja na životnu sredinu, koja je osnov za izdavanje ekološke dozvole, nije bila adekvatno sprovedena, a ekološka dozvola izdata je prije nego što su potrebni istraživački radovi dovršeni.
Ignorisanje međunarodnih ekoloških standarda: Projekt Gornji horizonti krši odredbe Espoo konvencije, Bernske konvencije i Ramsarske konvencije, koje su usmjerene na očuvanje okoliša i zaštitu prirodnih staništa.
Ceremonija polaganja kamena temeljca za početak glavnih radova na izgradnji HE “Dabar” održana je u petak, 23. juna 2023. godine, u mjestu Vrijeka kod Bileće u prisustvu zvaničnika Republike Srpske i Kine.
Čelnici Elektroprivrede Republike Srpske okarakterisali su HE Dabar kao najveći projekat u bivšoj Jugoslaviji u posljednjih više od 30 godina, snage 160 megavata, koja će omogućiti proizvodnju struje za dodatnih 50 odsto postojećeg Hidrosistema na Trebišnjici.
Osim HE Dabar, u okviru projekta Gornji horizonti, planirana je izgradnja HE Bileća i HE Nevesinje.
