Proizvodi koji sadrže pesticide zabranjene u EU izvoze se u siromašne zemlje

Evropska unija je 2024. godine izvezla skoro 122.000 tona proizvoda koji sadrže pesticide zabranjene u EU, uprkos obavezi Evropske komisije da okonča tu praksu, otkrila je nova istraga Public Eye i Unearthed.

Upotreba ovih pesticida zabranjena na farmama u EU zbog opasnosti koje predstavljaju za ljudsko zdravlje i okolinu.

Većina pošiljki bila je namijenjena zemljama sa niskim i srednjim prihodima, a Brazil, Ukrajina, Maroko, Malezija i Kina bili su među glavnim uvoznicima.

Izvoz pesticida, čija je upotreba zabranjena unutar Evropske unije, naglo je porastao poslednjih godina, iako je Evropska komisija još pre pet godina obećala da će okončati ovu praksu, pokazuje nova istraga organizacija Unearthed i Public Eye.

Prema dokumentima dobijenim na osnovu zakona o slobodi informacija, kompanije iz EU su prošle godine planirale izvoz proizvoda koji sadrže čak 75 različitih hemikalija zabranjenih na evropskim farmama. To je gotovo dvostruko više nego 2018. godine, kada su prvi put prikupljeni potpuni podaci.

Naglo povećanje rezultat je činjenice da je EU u proteklih sedam godina zabranila upotrebu desetina pesticida zbog dokaza o njihovoj štetnosti po ljudsko zdravlje i životnu sredinu. Ipak, proizvođačima je i dalje dozvoljeno da te iste supstance izvoze u zemlje sa slabijim propisima.

Najveći izvozni proizvod bio je 1,3-dihloropropen (1,3-D), “fumigant zemljišta” koji se koristi u voćarstvu i povrtlarstvu. Klasifikovan kao “vjerovatni kancerogen” u Sjedinjenim Američkim Državama, u EU je  zabranjen od 2007. godine zbog zabrinutosti oko kontaminacije podzemnih voda i rizika za divlje životinje.

Prošle godine je prijavljeno više od 20.000 tona 1,3-D za izvoz iz EU.

Sljedeći na listi su herbicid glufosinat, koji je zabranjen 2018. godine nakon što je utvrđeno da šteti plodnosti, i mankozeb, fungicid zabranjen 2020. godine nakon što je klasifikovan kao toksičan za reprodukciju i utiče na endokrini sistem. 

Prošlo je pet godina otkako je Evropska komisija obećala da će osigurati da se „opasne hemikalije zabranjene u Evropskoj uniji ne proizvode za izvoz“, ali još uvijek nije podnijela prijedloge za promjenu zakona. 

Portparol Evropske komisije rekao je za Unearthed i Public Eye da je komisija svjesna i da dijeli zabrinutost u vezi sa izvozom pesticida koje je EU zabranila u treće zemlje, kao i da ostaju posvećeni rješavanju ovog važnog pitanja.