Istorijska tužba u Rumuniji: NVO tužila premijera i ministre zbog klimatskih promjena
Jedna od najvažnijih rumunskih nevladinih organizacija podnijela je prvu tužbu za klimatske promjene u ovoj zemlji, zbog neuspjeha vlade da preduzme odgovarajuće mjere za smanjenje i ublažavanje predvidivih rizika klimatske krize.
Klimatski aktivisti iz NVO Declic zatražili su od suda da izrekne novčane kazne rumunskom premijeru i ministrima životne sredine i energetike za svaki dan nedjelovanja.
U predmetu se navodi da su rumunski zvaničnici prekršili svoje zakonske obaveze, koje se odnose na usvajanje i implementaciju strategije energetske tranzicije, koja je u skladu sa Pariskim sporazumom i koja podrazumijeva održavanje globalne prosječne temperaturu ispod 1,5°C. Prvo ročište biće održano 10. aprila u Apelacionom sudu u Klužu.
Evropski zakon o klimi je usvojen na nivou EU u junu 2021. Prošle su skoro dvije godine, a Rumunija još uvijek nema zakon o klimi, a još manje onaj koji odgovara evropskim ciljevima smanjenja emisije gasova staklene bašte. „Smatramo da su sadašnji ciljevi nedovoljni i da krše zakonske obaveze preuzete Ustavom, Pariškim sporazumom i Evropskim zakonom o klimi“, izjavila je advokat, koja je pripremila tužbu.
Iz organizacije Bankwatch Rumunija poručuju da je vrijeme da se preoblikuje pitanje odgovornosti za klimatsku krizu. Rumunija je među najslabijim zemljama EU, kada je riječ o instalisanom kapacitetu solarne energije i vjetra po glavi stanovnika. Praktično, nijedan novi kapacitet nije instaliran između 2016. i 2021. godine, a intenzitet CO2 u rumunskoj ekonomiji je daleko iznad prosjeka EU, kažu u rumunskom Bankwatch-u.
Ova istorijska tužba dio je globalnog pokreta, čiji je cilj da vlade pozovu na odgovornost za svoju zakonsku odgovornost.
Prethodno su organizacije civilnog društva dobile sudske sporove protiv svojih vlada u Francuskoj, Holandiji i Irskoj, primoravajući vlade da implementiraju efikasne klimatski neutralne politike.
Osim toga, sud u Velikoj Britaniji je 2022. godine proglasio da je vladina “Net Zero” strategija prekršila Zakon o klimatskim promjenama. Britanska vlada je morala da revidira svoj klimatski plan, kako bi uključila mjerljivu procjenu o tome, kako će njena politika postići klimatske ciljeve.
