Evropski sud : Nuklearna energija ostaje na listi “zelenih” tehnologija
Sud pravde EU odbacio je zahtjev Austrije da se nuklearna energija eliminiše sa liste evropskih “zelenih” energetskih tehnologija.
Sud je potvrdio odluku Evropske komisije iz 2022. da klasifikuje nuklearnu energiju i energiju iz gasa kao održive izvore energije, odbacujući tužbu koju je podnijela Austrija.
„Komisija je imala pravo da zauzme stav da proizvodnja nuklearne energije ima skoro nultu emisiju gasova staklene bašte“, naveo je u presudi Sud pravde EU.
Sud je podržao stav da ekonomske aktivnosti u sektorima nuklearne energije i fosilnih gasova mogu, pod određenim uslovima, „značajno doprinijeti ublažavanju klimatskih promjena i prilagođavanju klimatskim promjenama“.
Presuda, u suštini, znači da će Evropska unija na nivou institucija – nuklearnu energiju nastaviti da smatra “zelenom” te da će se na nju nastaviti primjenjivati pravila i regulative kao i na obnovljive izvore energije, uključujući tu i pravila o finansiranju energetskih infrastrukturnih projekata, što je svakako najvažniji aspekt.
Pod pritiskom suprotstavljenih stavova Francuske i Njemačke izvršna vlast EU 2022. godine odlučila je da klasifikuje nuklearnu energiju kao “održive” investicije prema, u to vrijeme novoj taksonomiji i listi “odobrenih zelenih tehnologija” EU. Austrija je kasnije te godine osporila taj potez pred sudom EU u Luksemburgu.
Što se tiče reakcija na odluku, negativne reakcije su došle sa očekivanih strana. Liderka austrijskih Zelenih, koja je i podnijela tužbu dok je bila ministarka zaštite životne sredine Leonora Gevesler rekla da „ako je ova procjena tačna, onda ona uništava osnovni princip. Ono što je označeno kao zeleno više nije zeleno iznutra.“
Naravno, u pitanju je refleksija veoma dugotrajnog sukoba oko definicije “zelene tehnologije”: Jedan deo država u EU tvrde da se kao “zelene tehnologije” mogu računati isključivo obnovljivi izvori energije, drugi – i sve veći – broj država se zalaže za to da se nuklearna energija, zbog svog nultog karbonskog otiska, korišćenja izuzetno male površine zemljišta za proizvodnju električne energije i ostalih karakteristika takođe počne definisati kao “zeleni” izvor energije.
U Evropskoj uniji se, trenutno, samo Njemačka i Austrija (i donekle Španija) od velikih država EU protive tome, iako se čini da u poslednje vrijeme u nauci, naučnim institucijama i energetici postoji gotovo konsenzus oko prihvatljivosti nuklearne energije.
