Elektroenergetski sistem EU izdržao zimu – ušteđeno 12 miliona evra na energiju
Države članice Evropske unije smanjile su potrošnju električne energije prethodne zime za 6 %, u odnosu na petogodišnji prosjek i tako uštedile 12 miliona evra. Ovo se navodi u Izvještaju organizacije specijalizovane za pitanja energije – Ember.
Gotovo sve države članica EU smanjile su potražnju za električnom energijom tokom zime, iako je samo nekoliko njih postiglo dobrovoljni cilj smanjenja od 10%, koji je postavila Evropska unija.
Smanjena potražnje doprinijela je bezbjednosti snabdijevanja, sačuvala gas za druge svrhe i spriječila povratak proizvodnje uglja. Istovremeno, smanjenje proizvodnje energije iz fosilnih goriva, dovelo je do toga da su emisije štetnih gasova iz energetskog sektora EU, tokom ove zime, bile najniže do sada.
Proizvodnja iz OIE prvi put pretekla fosilna goriva
Budući da je proizvodnja fosilnih goriva pala za 12%, u odnosu na prethodnu godinu, kao rezultat velikog pada potražnje za električnom energijom, obnovljivi izvori energije OIE, su se povećali i po prvi put prestigli udio fosilnih goriva u miksu električne energije EU.
Tačnije, obnovljivi izvori energije su činili 40% proizvodnje u EU između oktobra 2022. i marta 2023., dok su fosilna goriva iznosila 37%. Snaga uglja pala je za 11% (-27 TWh), a gasa za 13% (-38 TWh) u odnosu na prethodnu zimu.
Pad proizvodnje energije iz uglja u većini zemalja
Od 18 zemalja u EU koje i dalje koriste ugalj za energiju, 15 je smanjilo proizvodnju uglja tokom zime 2022. u odnosu na isti period prethodne godine.
Jedine tri zemlje, koje su povećale proizvodnju uglja bile su Italija, Finska i Mađarska. Termoelektrane koje su ponovo stavljene u upotrebu radile su, u prosjeku, samo sa 27% svog punog kapaciteta tokom zime.
17 članica EU smanjilo potrošnju za 5 % ili više u vrijeme najvišeg opterećenja
Zakonodavstvo EU za hitne slučajeve u oktobru 2022. godine uvelo je obavezni cilj smanjenja potrošnje energije za 5% u vršnim satima, odnosno u periodu najviše dnevne potrošnje.
Analiza podataka po satu ove zime i prethodnih pet zima otkriva da je većina zemalja članica to postigla. Ove akcije su gotovo sigurno smanjile rizike otkazivanja sistema, smanjile potrošnju gasa i ograničile pojavu još ekstremnijih skokova cijena.
Evropa se suočila sa kriznom zimom, sa rastućim troškovima energije i zabrinutošću za snabdevanje koje je izazvala ruska invazija na Ukrajinu. EU je prebrodila te teške mjesece, ali se ne može osloniti na hitno smanjenje potražnje i blago vrijeme u narednim godinama. Da bi snabdjevanje električnom energijom bilo stabilna, EU se mora što prije odvojiti od fosilnih goriva.
Dr. Chris Rosslowe,Viši analitičar energetskih i klimatskih podataka,Ember
