Naučnici dokazali vezu između krčenja šuma i manje količine padavina

Naučnici su, po prvi put, dokazali jasnu vezu između krčenja šuma i količine regionalnih padavina. Nadaju se da bi ovo moglo da podstakne poljoprivredne kompanije i vlade da više ulažu u zaštitu drveća i druge vegetacije, u slivovima rijeka Amazon i Kongo i u jugoistočnoj Aziji,

Studija je pokazala da – što se više prašume iskrči u tropskim krajevima, to će lokalni farmeri manje moći da računaju na kišu za svoje usjeve i pašnjake.

Rad, objavljen u časopisu Nature, povećava strah da se degradacija Amazona približava prekretnici, nakon koje prašuma više neće moći stvarati vlastite padavine i vegetacija će se osušiti.

Ljudi koji žive u oblastima u kojima se sječe šuma, dugo tvrde da je mikroklima postala sušnija, kako se smanjuje šumski pokrivač.

Tim sa Univerziteta Lids sada je to dokazao koristeći satelitske i meteorološke zapise od 2003-2017. godine, u pantropskim regijama. Primijetili su smanjenje padavina, čak i na područjima koja su pogođena krčenjem šuma malog obima.

Manjak padavina bio je još izraženiji na iskrčenim površinama od preko 2.500 kvadratnih kilometara. Najveće smanjenje padavina zabilježeno je pri najvišem istraživanom nestanku stabala od 40.000 kvadratnih kilometara. Za svaki 1% opustošene šume, svakog mjeseca palo bi 0,25% kiše manje.

Dakle, sa svakim izgubljenim drvetom veća je vjerovatnoća za manjak padavina. Ovo bi moglo da dovede do začaranog kruga s obzirom na to da nedostatak kiše prouzrokuje dalji gubitak stabala, veći rizik od šumskih požara i slabije apsorbovanje ugljenika.

Kako se navodi, evapotranspiracija, odnosno složeni proces isparavanja sa terena, sa ili iz biljaka, predstavlja osnovni uzrok padavina u tropskim šumama. Oko 41% kiše pada nad Amazonijom zahvaljujući tome, a u bazenu rijeke Kongo preko 50%. Upravo zelenilo igra ključnu ulogu u evapotranspiraciji.

Jedan od autora, profesor Dominik Spraklen sa Univerziteta u Lidsu, rekao je da je 25 % do 50 % kiše koje je palo u Amazonu, rezultat padavina koje drveće reciklira. Iako se šuma ponekad opisuje kao “pluća planete”, ona funkcioniše mnogo više kao srce, koje pumpa vodu širom regije.

U svim regijama, posljedice će se vjerovatno osjetiti u gradovima i poljoprivrednom zemljišru stotinama ili hiljadama kilometara van iskrčenih šuma. Studija navodi da bi prinosi usjeva mogli pasti za 1,25% za svakih 10 % gubitka šumskog pokrivača.