Pančićeva omorika : vrsta od republičkog značaja
Pančićeva omorika proglašena je vrstom od republičkog značaja radi uživanja posebnog statusa i načina upravljanja, odlučila je Vlada Republike Srpske.
Pančićeva omorika je tercijarni relikt i endemska vrsta četinara iz porodice borova (Pinaceae), roda smrče (Picea). Prirodno raste na ograničenom području, uglavnom na krečnjačkim, rjeđe na serpentinskim supstratima, gdje stabla dostižu vrijednost prsnog prečnika do 50 centimetara, visinu do 40 metara i starost preko 200 godina.
Prirodni areal rasprostranjenja Pančićeve omorike je u istočnom dijelu Republike Srpske, čije postojanje je registrovano na 26 nalazišta raspoređenih na teritoriji opština: Milići, Srebrenica, Han Pijesak, Rogatica, Višegrad, Čajniče i Foča.
Plan upravljanja vrstom od republičkog značaja donosi Ministarstvo za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju, na prijedlog Republičkog zavoda za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa.
Stručnu osnovu za proglašenje Pančićeve omorike vrstom od republičkog značaja izradio je Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa u saradnji sa Šumarskim fakultetom Univerziteta u Banjoj Luci.
Stručnom osnovom definisani su razlozi za proglašenje Pančićeve omorike vrstom od republičkog značaja. Pančićeva omorika je endem Balkanskog poluostrva i tercijarni relikt. Vrsta je „živi fosil“ čija je evolutivna starost procijenjena na 20.000.000 godina. Otkrio ju je prije 150 godina (1875. godine) srpski botaničar Josif Pančić i fitopaleontološki predstavlja jednu od najstarijih drvenastih vrsta Evrope, koja je najkasnije opisana vrsta četinara u Evropi.
