Solarna energija u Evropi opada u 2025. godini -prvi put u zadnjih 10 godina

Solarna energija u Evropskoj uniji doživjela je blagi pad u 2025. godini, što je prvi godišnji pad od 2016. godine.

Ovo se navodi u najnovijem izvještaju organizacije SolarPower Europe, koje okuplja više od 300 organizacija koja se bave solarnom energijom.

Sa smanjenjem od 0,7% sa 65,6 GW instaliranih u 2024. na 65,1 GW instaliranih u 2025. godini, 2025. godina označava prvu godinu od 2016. u kojoj je EU instalirala manje solarne energije nego godinu prije.

Uprkos usporavanju, EU je ipak ostvarila privremeni cilj od 400 GW do 2025. godine, postavljen Evropskom strategijom za solarnu energiju iz 2022. godine, dostigavši ​​procijenjeni kumulativni kapacitet od 406 GW.

Ovaj rezultat potvrđuje centralnu ulogu solarnih sistema u evropskom energetskom miksu, ali ne eliminiše strukturne izazove koji se pojavljuju u srednjoročnom periodu, navodi se u izvještaju.

EU će instalirati manje solarnih panela u 2025. nego prethodne godine – prvi pad u posljednjoj deceniji

Najosetljivije pitanje tiče se budućnosti. Prema centralnom scenariju Izgleda tržišta solarne energije EU za period 2025-2030, trenutna putanja ne dozvoljava dostizanje 750 GW solarnih kapaciteta do 2030. godine.

U najvjerovatnijem scenariju, ukupni instalirani kapacitet bi dostigao 718 GW, što je značajana razlika u odnosu na cilj politike.

Izvještaj naglašava da će tržište ostati slabo u 2026. i 2027. godini, sa oporavkom koji počinje tek 2028. godine i povratkom na godišnje nivoe instalacija iz 2025. godine tek krajem decenije.

Koliko se novih solarnih kapaciteta danas instalira u EU?

U 2025. godini, solarni sistemi su činili 13% proizvodnje električne energije u Evropskoj uniji, i tako potvrdili njenu poziciju kao jednog od glavnih izvora proizvodnje. Izvještaj ističe da je u junu solarna energija bila vodeći izvor električne energije u EU, nadmašujući sve ostale izvore u istom periodu.

Ova brojka ističe kako doprinos solarnih sistema više nije marginalan ili sezonski, već sve važniji za ravnotežu elektroenergetskog sistema. Međutim, SolarPower Europe pojašnjava da povećana proizvodnja ne znači automatski rast tržišta.

Zašto evropsko tržište solarnih sistema usporava?

Usporavanje evropskog tržišta solarnih sistema objašnjava se kombinacijom faktora. Najznačajniji je nagli pad u stambenom segmentu. Prema izvještaju, stambeni solarni sistemi činili su 28% novih instalacija u 2023. godini, dok je u 2025. godini taj udio pao na 14%.

Ovo smanjenje je uzrokovano smanjenjem programa podrške, krajem vanrednih mjera uvedenih tokom energetske krize i uočenim smanjenjem hitnosti u vezi s cijenama energije za domaćinstva. To je značajno usporilo nove instalacije na krovovima.

Istovremeno, instalacije velikih solarnih elektrana prvi put su premašile 50% novih instaliranih kapaciteta.

Međutim, i ovaj segment pokazuje znakove naprezanja. Izvještaj ukazuje na rastuće probleme s profitabilnošću, povezane s povećanjem broja sati negativnih cijena električne energije, što smanjuje prihode za proizvođače solarnih panela i povećava investicijsku neizvjesnost.

Iako se slika po segmentima mijenja, rang država EU ostaje relativno stabilan.

Njemačka i Španija zadržale su vodeće pozicije kao najveća tržišta solarne energije u EU, vođene projektima velikih solarnih elektrana razmjera, dok su se podsticaji za krovne sisteme usporili.

Francuska je pretekla Italiju i instalirala treći najveći solarni kapacitet u 2025. godini, dok se italijanski sektor krovnih sistema naglo smanjio nakon postepenog ukidanja programa podrške. 

Značajno je da su Rumunija i Bugarska prvi put ušle među 10 najboljih tržišta solarne energije, pri čemu se Rumunija može pohvaliti najbržom stopom rasta među svojim konkurentima, a porast Bugarske povezan je s rokovima za nacionalno finansiranje oporavka.