BiH izvozi sirovu naftu u Srbiju
Sirova nafta koja se vadi iz istražnih bušotina na području Opštine Šamac, na sjeveru Bosne i Hercegovine, od 2022. godine izvozi se u Srbiju, u sistem kompanije NIS (Naftna industrija Srbije), u vlasništvu ruskog Gasproma.
To je za Radio Slobodna Evropa (RSE) potvrđeno u NIS-u, koji putem svog preduzeća “Jadran-Naftagas” u Banjaluci ima koncesiju za istraživanje i korištenje sirove nafte i gasa na cijeloj teritoriji Republike Srpske (RS), jednog od dva bh. entiteta.
Polovinom februara ove godine na snagu je stupila odluka Vlade RS kojom se koncesionaru odobrava vađenje do 4.800 metara kubnih (m³) sirove nafte, u trajanju do šest mjeseci, “radi ispitivanja kvaliteta i hemijsko-tehnoloških svojstava mineralne sirovine”.
To je količina od četiri miliona i 800.000 litara sirove nafte. U masi to iznosi nešto više od četiri hiljade tona, odnosno više od 200 kamionskih cisterni sirove nafte.
Ovo je drugi put u šest mjeseci da vlada RS daje dozvolu za eksploataciju nafte na tom području. U junu prošle godine preduzeću “Jadran-Naftagas” odobreno je probno vađenje pet miliona litara sirove nafte.
Za RSE nije odgovoreno iz NIS-a i nadležnog ministarstva u RS kolike su količine sirove nafte do sada izvezene u Srbiju, te koliko je sredstava po osnovu te izvađene nafte uplaćeno u budžet RS.
U Ministarstvu energetike i rudarstva RS nije odgovoreno ni na upit o tome kako će sankcije Rusiji zbog invazije na Ukrajinu uticati na dodijeljenu koncesiju, s obzirom da je Gasprom Njeft pod evropskim i američkim sankcijama, pa mu je onemogućen pristup tržištu EU i SAD.
Iz Uprave za indirektno oporezivanje (UIO) BiH za RSE su naveli da je u toku 2022. godine u Srbiju izvezeno više od 867.000 kilograma sirove nafte, vrijednosti veće od milion maraka (preko od pola miliona evra). Pretvoreno u litre, radi se oko milion litara sirove nafte.
Izvoz je nastavljen i u toku ove godine, te je, prema podacima UIO BiH od 1. januara, do 15. februara u Srbiju izvezeno blizu 86.000 kilograma sirove nafte.
U UIO nisu, međutim, precizirali da li se radi o količinama koje su vađene u probnoj bušotini kod Šamca.
